Το Ethereum, το οποίο κυκλοφόρησε το 2015, είναι το δεύτερο μεγαλύτερο cryptocurrency με βάση το market cap, μετά το Bitcoin. Αλλά σε αντίθεση με το Bitcoin, δεν δημιουργήθηκε για να γίνει ένα ψηφιακό χρήμα. Αντ’ αυτού, οι ιδρυτές της Ethereum θέλησαν να δημιουργήσουν ένα νέο είδος παγκόσμιας, decentralized πλατφόρμας που χρησιμοποιεί την ασφάλεια και το πόσο ανοιχτά είναι τα blockchains και τα επεκτείνει αυτά τα χαρακτηριστικά σε ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών.
Στο blockchain του Ethereum τρέχουν ήδη από χρηματοοικονομικά εργαλεία και παιχνίδια έως και πολύπλοκες βάσεις δεδομένων. Και το μελλον του περιορίζεται μόνο από τις φαντασίες των προγραμματιστών. Όπως λέει και το μη κερδοσκοπικό Ethereum Foundation: “Το Ethereum μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κωδικοποίηση, την αποκέντρωση, την ασφάλεια και την ανταλλαγή για σχεδόν οτιδήποτε” .
- Το Ethereum έχει γίνει μία δημοφιλής επένδυση και αποθεματικό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί, όπως και το Bitcoin, για αποστολή ή λήψη χρημάτων χωρίς να χρειάζεται κάποιος μεσάζοντας.
- Οι εφαρμογές που βασίζονται στο Ethereum δημιουργούνται χρησιμοποιώντας “smart contracts”. Τα smart contracts, όπως τα κανονικά παραδοσιακά συμβόλαια, καθορίζουν τους όρους μιας συμφωνίας μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών. Αλλά σε αντίθεση με ένα παλιομοδίτικο συμβόλαιο, τα smart contracts εκτελούνται αυτόματα όταν πληρούνται οι όροι χωρίς να απαιτείται από τα δύο συμβαλλόμενα μέρη να γνωρίζουν ποιος είναι στην άλλη πλευρά της συμφωνίας – και χωρίς την ανάγκη για οποιοδήποτε είδος διαμεσολαβητή.
- Το Ethereum, όπως και το Bitcoin, είναι ένα open source project που δεν ανήκει ούτε λειτουργεί λόγω ενός ατόμου. Οποιοσδήποτε διαθέτει σύνδεση στο Διαδίκτυο μπορεί να εκτελέσει ένα Ethereum node ή να αλληλεπιδράσει με το δίκτυο του.
- Όπως το αποκεντρωμένο blockchain του Bitcoin επιτρέπει σε δύο ξένους, οπουδήποτε στον κόσμο, να κάνουν μια συναλλαγή χωρίς να χρειάζονται κάποιον διαμεσολαβητή, έτσι και τα smart contracts που εκτελούνται στο decentralized blockchain του Ethereum επιτρέπουν στους προγραμματιστές να δημιουργούν σύνθετες εφαρμογές που θα πρέπει να εκτελούνται ακριβώς όπως προγραμματίζονται χωρίς τον κίνδυνο από μια διακοπή λειτουργίας, της λογοκρισίας, της απάτης ή της παρέμβασης τρίτων.
Κάποιες από τις δημοφιλείς καινοτομίες που βασίζονται στο Ethereum είναι τα stablecoins (όπως το DAI, το οποίο βασίζεται στο δολάριο μέσω smart contracts, ή το USDC), decentralized finance apps (γνωστότερες ως DeFi) και άλλες decentralized apps (ή πιο γνωστά, DApps).
Ποια η διαφορά του Ethereum, του Ether και του ETH; #
Το Ethereum είναι το όνομα του δικτύου. Το “Ether” είναι το token που χρησιμοποιείται από το δίκτυο Ethereum. Βάση αυτού, στην καθημερινή χρήση οι περισσότεροι άνθρωποι αποκαλούν το token “ETH” (ή απλά “Ethereum”). Ως τρόπος αποστολής, λήψης ή αποθήκευσης της αξίας, το ETH λειτουργεί σαν το Bitcoin. Αλλά έχει επίσης και έναν ειδικό ρόλο στο δίκτυο του Ethereum. Επειδή οι χρήστες πληρώνουν χρεώσεις σε ETH για την εκτέλεση των smart contracts, μπορείτε να το θεωρήσετε ως το καύσιμο που κρατά το όλο σύστημα σε λειτουργία (γι ‘αυτό οι χρεώσεις αυτές ονομάζονται «gas»).
Εάν το Bitcoin είναι ο «ψηφιακός χρυσός», τότε το ETH μπορεί να θεωρηθεί ως το «ψηφιακό πετρέλαιο».
Είναι το Ethereum ασφαλές; #
Το ETH προστατεύεται από το blockchain του Ethereum με τον ίδιο τρόπο που το Bitcoin προστατεύεται από το blockchain του (το οποίο, όπως έχει ειπωθεί σε άλλο άρθρο, ονομάζεται, blockchain). Ένα τεράστιο ποσό υπολογιστικής ισχύος – που σε αυτήν συνεισφέρουν όλοι οι υπολογιστές του δικτύου – επαληθεύει και διασφαλίζει κάθε συναλλαγή, καθιστώντας σχεδόν αδύνατο για οποιονδήποτε τρίτο να παρέμβει.
Οι θεμελιώδεις ιδέες πίσω από τα κρυπτονομίσματα τα κάνουν ασφαλή, τα συστήματα τους είναι permissionless και το λογισμικό τους είναι open source, πράγμα που σημαίνει ότι αμέτρητοι επιστήμονες υπολογιστών και κρυπτογράφοι μπορούν να εξετάσουν όλες τις πτυχές των δικτύων και την ασφάλειά τους.
Οι εφαρμογές που εκτελούνται στο blockchain του Ethereum, ωστόσο, είναι τόσο ασφαλείς όσο τις έχουν κάνει οι προγραμματιστές τους. Για παράδειγμα, ο κώδικας τους μπορεί μερικές φορές να περιέχει σφάλματα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην απώλεια χρημάτων. Ενώ ο πηγαίος κώδικας τους είναι επίσης ορατός σε όλους, η βάση των χρηστών κάθε μεμονωμένης εφαρμογής είναι πολύ μικρότερη από του Ethereum στο σύνολό του, και έτσι λιγότεροι κοιτάνε αυτόν τον πηγαίο κώδικα και αντίστοιχα λιγότερη έρευνα έχει γίνει από τρίτους όσον αφορά την ασφάλεια του και την διόρθωση λαθών. Είναι σημαντικό να κάνετε έρευνα για οποιαδήποτε decentralized εφαρμογή σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε γιατί η απώλεια χρημάτων λόγω ενός λάθους ή ενός scam δεν είναι σπάνιο φαινόμενο.
Το πρωτόκολλο του Ethereum ενημερώνεται και αναπτύσσεται αυτή τη στιγμή με τρόπους που προορίζονται να το κάνουν γρηγορότερο και ακόμη πιο ασφαλές. Στην ενότητα Ethereum 2.0 παρακάτω θα το αναλύσουμε αυτό παραπάνω.
Πως δουλεύει το Ethereum; #
Ίσως έχετε ακούσει ότι το blockchain του Bitcoin μοιάζει πολύ με το ledger μιας τράπεζας ή ακόμα και ως ένα λογιστικό βιβλίο. Είναι μια συνεχόμενη “σκυτάλη” όλων των συναλλαγών που πραγματοποιούνται στο δίκτυο του από την αρχή – και όλοι οι υπολογιστές του δικτύου του συνεισφέρουν την υπολογιστική τους ισχύ με σκοπό την διασφάλιση ότι τα δεδομένα αυτά είναι ακριβή και ασφαλή.
Το blockchain του Ethereum, από την άλλη, μοιάζει περισσότερο με έναν υπολογιστή αφού ενώ ελέγχει, επαληθεύει και διασφαλίζει τις συναλλαγές του αντίστοιχα, είναι πολύ πιο ευέλικτο από το blockchain του Bitcoin. Οι προγραμματιστές μπορούν να χρησιμοποιήσουν το blockchain του Ethereum για να δημιουργήσουν μια τεράστια γκάμα εφαρμογών – σχεδόν τα πάντα, από λογισμικό για logistics έως παιχνίδια και οτιδήποτε από το οικοσύστημα των DeFi (δηλαδή εφαρμογές για δανεισμό, δανειοληψία, trading και πολλά άλλα). Το Ethereum περιγράφει τον εαυτό του ως “the world’s programmable blockchain”.
- Το Ethereum χρησιμοποιεί μια «εικονική μηχανή» για να τα επιτύχει όλα αυτά, που είναι σαν έναν τεράστιο, παγκόσμιο υπολογιστή που αποτελείται από πολλούς μεμονωμένους υπολογιστές που χρησιμοποιούν το λογισμικό του Ethereum. Η διατήρηση όλων αυτών των υπολογιστών σε λειτουργία συνεπάγεται επενδύσεις και έξοδα σε υλικό και ηλεκτρικό ρεύμα από τους συμμετέχοντες. Για να καλύψει αυτά τα κόστη, το δίκτυο χρησιμοποιεί το δικό του token που ονομάζεται Ether (ή, πιο συχνά, ETH), που χρησιμοποιείται ως ανταμοιβή σε αυτούς που χρησιμοποιούν το λογισμικό του Ethereum για να διασφαλίσουν την ασφάλεια, την σταθερότητα και την εγκυρότητα του δικτόυ.
- Το ETH διατηρεί όλο το σύστημα σε λειτουργία. Οποτεδήποτε και αν αλληλεπιδράτε με το δίκτυο του Ethereum για την εκτέλεση κάποιου smart contract (ακόμα και αν δε το γνωρίζετε ότι πράγματι κάνετε μια τέτοιου είδους αλληλεπίδραση), χρησιμοποιείτε το ETH για την πληρωμή των εξόδων αυτής της εκτέλεσης.
- Ως αποτέλεσμα, οι χρεώσεις που καταβάλλονται μέσω του ETH ονομάζονται «gas». Το ποσό του gas ποικίλλει ανάλογα με το πόσο απασχολημένο είναι το δίκτυο. Μια νέα έκδοση του blockchain του Ethereum που ονομάζεται Ethereum 2.0, η οποία στοχεύει στην αύξηση της αποδοτικότητας, άρχισε να κυκλοφορεί τον Δεκέμβριο του 2020 και η πλήρης μετάβαση στο νέο αυτό blockchain έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί στα επόμενα δύο χρόνια.
Η αναβάθμιση του Ethereum που συνέβη τον Σεπτέμβριο του 2022 #
Η αναβάθμιση του Ethereum που πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2022 είναι μια σημαντική αναβάθμιση στο δίκτυο του Ethereum αφού άλλαξε τον μηχανισμό συναίνεσης του από το Proof-of-Work στο Proof-of-Stake. Σχεδιάστηκε για να επιτρέπει στο δίκτυο να αναπτύσσεται ενώ ταυτόχρονα αυξάνει την ασφάλεια, την ταχύτητα και την αποδοτικότητα του.
Γιατί ήταν απαραίτητη όμως η αναβάθμιση αυτή; Η μετακίνηση ενός δημοφιλούς κρυπτονομίσματος σε μια νέα πλατφόρμα είναι μια πολύπλοκη προσπάθεια, αλλά για να καταφέρει να κάνει scale και να εξελιχθεί το Ethereum, αυτό πρέπει να συμβεί. Αυτό συμβαίνει επειδή η μέθοδος Proof-of-Work που χρησιμοποιούταν από το blockchain του Ethereum για την επαλήθευση των συναλλαγών προκαλούσε σημεία συμφόρησης, μεγάλωνε τις χρεώσεις και κατανάλωνε σημαντικούς πόρους (και πιο συγκεκριμένα ηλεκτρική ενέργεια). Το κάθε block του Ethereum που γινόταν mined μέσω του Proof-of-Work έδινε ανταμοιβές στους miners με ETH. Επίσης το κάθε block για να γίνει mined έπαιρνε περίπου 30 δευτερόλεπτα. Καθώς η κίνηση στο δίκτυο αυξανόταν, οι περιορισμοί αυτόυ του μηχανισμού – του Proof-of-Work – είχαν προκαλέσει σημεία συμφόρησης κατά τα οποία οι χρεώσεις αυξάνονταν απρόβλεπτα και ανεξέλεγκτα.
Οι ιδρυτές της Ethereum γνώριζαν τους περιορισμούς του Proof-of-Work. Έτσι, επινοήθηκε μια πολύ διαφορετική λύση για την αναβάθμιση αυτή. Μια λύση που θα επιτρέψει τελικά στο δίκτυο να επεξεργάζεται αποτελεσματικά χιλιάδες συναλλαγές ανά δευτερόλεπτο.
Το Ethereum πλέον χρησιμοποιεί έναν μηχανισμό συναίνεσης που ονομάζεται Proof-of-Stake, ο οποίος είναι ταχύτερος, λιγότερο απαιτητικός σε πόρους και (τουλάχιστον θεωρητικά) πιο ασφαλής. Το τελικό αποτέλεσμα είναι παρόμοιο με αυτό του Proof-of-Work, καθώς ένας συμμετέχων στο δίκτυο επιλέγεται να επαληθεύσει τις τελευταίες συναλλαγές, να ενημερώσει το blockchain και να κερδίσει ως ανταμοιβή κάποια ETH.
- Αντί να απαιτεί από ένα δίκτυο από miners να ανταγωνίζονται για την επίλυση ενός παζλ, το Proof-of-Stake απαιτεί ένα ισχυρό δίκτυο συμμετεχόντων που κυριολεκτικά επενδύουν στην επιτυχία της επιχείρησης.
- Αυτοί οι συμμετέχοντες ονομάζονται validators (ή στα Ελληνικά, επικυρωτής). Αντί να συμβάλλουν με την επεξεργαστική ισχύ τους όπως κάνουν οι miners, οι validators συνεισφέρουν το ETH τους σε ένα «staking pool».
- Η πράξη αυτή, της συνεισφοράς του ETH τους στο pool, ονομάζεται staking. Εάν επιλέξετε να κάνετε stake μέρος του ETH σας, θα κερδίσετε ανταμοιβές ανάλογα με το μέγεθος του stake σας. Για τους περισσότερους χρήστες, το staking θα λειτουργήσει σαν ένας λογαριασμός ταμιευτηρίου που αποδίδει τόκους στον χρήστη.
- Το δίκτυο επιλέγει έναν νικητή με βάση το ποσό του ETH που έχει κάθε validator στο pool και το χρονικό διάστημα που το έχει εκεί – ανταμείβοντας κυριολεκτικά αυτούς που συμμετέχουν με περισσότερα και για περισσότερο καιρό.
- Μόλις ο νικητής επικυρώσει το τελευταίο block συναλλαγών, άλλοι validators μπορούν να επιβεβαιώσουν ότι το blοck αυτό είναι ακριβές. Όταν πραγματοποιηθεί ένας ελάχιστος αριθμός αυτών των επιβεβαιώσεων, το δίκτυο ενημερώνει το blockchain του.
- Όλοι οι validators που συμμετέχουν λαμβάνουν ως ανταμοιβή ένα ποσό σε ETH, το οποίο διανέμεται από το δίκτυο στους validators ανάλογα το μερίδιο τους και το πόσα έχουν κάνει stake.
Το Staking είναι διαθέσιμο για όποιον ενδιαφέρεται να συμμετέχει.
Πως αποκτάει αξία το Ethereum; #
Υπάρχουν διάφορες απαντήσεις σε αυτήν την ερώτηση. Γενικά μιλώντας, η αξία του Ethereum καθορίζεται από τις αγορές όπως οποιοδήποτε άλλο περουσιακό στοιχείο. Οι άνθρωποι το αγοράζουν με Bitcoin, δολάρια, ευρώ, και άλλα νομίσματα 24 ώρες την ημέρα. Ανάλογα με τη ζήτηση, η τιμή μπορεί να έχει διακυμάνσεις από μέρα σε μέρα. Η αξία του Ethereum τείνει να είναι ασταθής σε σύγκριση με νομίσματα όπως το δολάριο ή μετοχές όπως οι μετοχές του Fortune 500, επειδή εξακολουθεί να είναι μια αναδυόμενη τεχνολογία και είναι νέα στην αγορά.
Αλλά από τι εξαρτάται το πως το καθορίζει η αγορά είναι μια πολύ πιο περίπλοκη ερώτηση. Για πολλούς επενδυτές, η αξία του Ethereum βασίζεται στην ευελιξία του ως πλατφόρμα για την έκδοση stablecoins και την εκτέλεση εφαρμογών DeFi – με αποτέλεσμα την αύξηση της βάσης των χρηστών και την αύξηση των χρεώσεων των συναλλαγών τα οποία κατ’επέκταση οδηγούν σε μεγαλύτερη ανάγκη για ETH και άρα μεγαλύτερη ζήτηση. Άλλοι καθορίζουν την αξία του βάση των ανταμοιβών που δίνονται για το staking στο Ethereum 2.0.
Σαν γενικό πλαίσιο, οι περισσότεροι συνδέουν την αξία του ανάλογα με το πόσο επιτυχημένο είναι σαν πλατφόρμα και κατά πόσο επιτυγχάνει τον σκοπό του.