Τι είναι; #
Το Cardano είναι ένα decentralized blockchain τρίτης γενιάς το οποίο χρησιμοποιεί τον μηχανισμό συναίνεσης Proof-of-Stake (PoS) και έχει σχεδιαστεί για να είναι μια εναλλακτική, πιο αποτελεσματική λύση απέναντι στα δίκτυα που χρησιμοποιούν το Proof-of-Work (PoW). Η επεκτασιμότητα (scalability), η διαλειτουργικότητα με άλλα blockchains (interoperability) και η βιωσιμότητα (sustainability) στα δίκτυα PoW όπως στο Ethereum περιορίζονται λόγω υποδομής μιας και έχουν αυξανόμενο κόστος, μεγαλύτερη χρήση ενέργεια και οι συναλλαγές καθυστερούν παραπάνω. To Cardano είναι επίσης ένα από τα μεγαλύτερα κρυπτονομίσματα βάση νmarket cap.
Ο Charles Hoskinson, συνιδρυτής του Ethereum που χρησιμοποιεί το PoW, κατάλαβε τις συνέπειες αυτών των περιορισμών στα blockchain και άρχισε να αναπτύσσει το Cardano και το κύριο κρυπτονόμισμά του, το ADA, το 2015. Η πλατφόρμα και το ADA λανσαρίστηκαν το 2017.
Η πλατφόρμα του Cardano λειτουργεί με το πρωτόκολλο συναίνεσης που λέγεται Ouroboros. Το Ouroboros, που δημιουργήθηκε από το Cardano στη φάση της ίδρυσής του, είναι το πρώτο πρωτόκολλο PoS που όχι μόνο αποδείχθηκε ασφαλές, αλλά ήταν και το πρώτο που πέρασε και από ακαδημαϊκή έρευνα. Κάθε φάση ή εποχή ανάπτυξης, στο roadmap του Cardano, μπαίνει σε ένα πλαίσιο που βασίζεται στην έρευνα, ενσωματώνοντας τεκμηριωμένες γνώσεις και λύσεις των χρηστών με σκοπό το να σημειωθεί η πρόοδος που θέλουν και να επιτευχθούν τα ορόσημα που έχουν θέσει σχετικά με τις μελλοντικές κατευθύνσεις των εφαρμογών χρήσης του blockchain και του ADA.
Όπως το εγγενές κρυπτονόμισμα του Ethereum είναι το ETH, το εγγενές κρυπτονόμισμα του Cardano είναι το ADA – το οποίο μπορεί να αγοραστεί ή να πωληθεί μέσω ανταλλακτηρίων όπως το Coinbase, το Kraken και άλλα. Σήμερα, το ADA μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αποθεματικό (ίσως ως μέρος του χαρτοφυλακίου επενδύσεών σας), για την αποστολή και τη λήψη πληρωμών, καθώς και για staking και την πληρωμή των χρεώσεων των συναλλαγών στο δίκτυο του Cardano.
Σχετικά με το Cardano #
Το Cardano έχει τοποθετηθεί ως μια εναλλακτική λύση στο Ethereum. Και οι δύο πλατφόρμες χρησιμοποιούνται για παρόμοιες εφαρμογές, όπως τα smart contracts, και έχουν στόχο τη δημιουργία ενός συνδεδεμένου και decentralized συστήματος. Το Cardano θεωρεί τον εαυτό του ως μια αναβαθμισμένη έκδοση του Ethereum και έχει χριστεί ως μια πλατφόρμα τρίτης γενιάς πάνω από τα διαπιστευτήρια δεύτερης γενιάς του Ethereum. Η πλατφόρμα του έχει επίσης ως στόχο την παροχή τραπεζικών υπηρεσιών σε αυτούς που δεν έχουν την πρόσβαση σε αυτές (όπως για παράδειγμα σε πολλές χώρες της Αφρικής).
Οι κύριες εφαρμογές του Cardano είναι στη διαχείριση της ταυτότητας και την ιχνηλασιμότητα. Η πρώτη εφαρμογή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον εξορθολογισμό και την απλοποίηση των διαδικασιών που απαιτούν τη συλλογή των δεδομένων από πολλές πηγές. Η δεύτερη εφαρμογή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρακολούθηση και τον έλεγχο των διαδικασιών της παραγωγής ενός προϊόντος από την προέλευση του έως τα τελικά προϊόντα και, ενδεχομένως, την εξάλειψη της αγοράς των παραποιημένων προϊόντων.
Η εποπτεία της προόδου του οικοσυστήματος του πρωτοκόλλου του Cardano είναι decentralized και οι ευθύνες μοιράζονται στους εταίρους του Cardano, στα Cardano Foundation, IOHK και EMURGO. Το Cardano Foundation, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, είναι ο νόμιμος θεματοφύλακας που είναι υπεύθυνος για την κύρια εποπτεία του brand του Cardano. Το ίδρυμα προωθεί την προβολή του πρωτοκόλλου στη παγκόσμια σκηνή, δημιουργεί και αναδεικνύει τις εφαρμογές χρήσης και συνδέεται με τους πολιτικούς, με τις ρυθμιστικές αρχές και με τον ακαδημαϊκό χώρο.
Η IOHK είναι η εταιρεία λογισμικού υπεύθυνη για την κατασκευή του Cardano, με ερευνητικό σκέλος αφιερωμένο στην προώθηση της εκπαίδευσης σχετικά με το blockchain. Το IOHK συνεργάζεται στενά με ακαδημαϊκούς όχι μόνο για να προωθήσει την εκπαιδευτική του αποστολή, αλλά και για να βελτιώσει τη μακροπρόθεσμη επεκτασιμότητα του πρωτοκόλλου του Cardano χρησιμοποιώντας την πιο πρόσφατη επιστημονική έρευνα για την ενημέρωση των αναβαθμίσεων της πλατφόρμας πριν από την υλοποίηση τους. Το EMURGO είναι ο υπεύθυνος τεχνολογίας και έχει ως σκοπό την προώθηση της εμπορικής υιοθέτησης του Cardano, ενσωματώνοντας επιχειρήσεις από διάφορους τομείς μέσα στο blockchain του Cardano.
Οι φάσεις ανάπτυξης του Cardano ή αλλιώς “εποχές” #
Η ανάπτυξη του Cardano χωρίζεται σε πέντε φάσεις για την επίτευξη του στόχου του, ο οποίος είναι να αναπτυχθεί το δίκτυο σε μια decentralized πλατφόρμα ανάπτυξης εφαρμογών (DApp) με ένα ledger που θα υποστηρίζει πολλά περιουσιακά στοιχεία και επαληθεύσιμα smart contracts. Κάθε μια επικεντρώνεται στην επέκταση της λειτουργικότητας του δικτύου. Οι πέντε φάσεις οι οποίες αλλιώς λέγονται “εποχές” είναι:
- Byron – Ορίζει τον θεμελιώδη κώδικα του Cardano. Επιτρέπει στους χρήστες να ανταλλάσσουν το νόμισμα ADA, που πήρε το όνομά του από την επαναστατική προγραμματίστρια Ada Lovelace, και να κάνουν mine το ADA χρησιμοποιώντας τον μηχανισμό συναίνεσης Proof-of-Stake.
- Shelley – Επικεντρώνεται στην αποκέντρωση του δικτύου δημιουργώντας κίνητρα για τους χρήστες να φιλοξενούν τους δικούς τους κόμβους (nodes). Ο κύριος στόχος αυτής της εποχής είναι να υπάρξει η βεβαίωση ότι οι κόμβοι, ή μεμονωμένοι υπολογιστές, λειτουργούν από διαφορετικούς συμμετέχοντες και διαφορετικές ομάδες ατόμων στο δίκτυο και όχι από μια μικρή, centralized ομάδα χρηστών. Το γιατί αυτό ειναί πολύ σημαντικό το έχουμε αναφέρει εδώ.
- Goguen – Εισάγει δυνατότητες να υπάρξουν smart contracts στο δίκτυο που επιτρέπει στους προγραμματιστές να δημιουργούν αποκεντρωμένες εφαρμογές (DApps) πάνω στο Cardano.
- Basho – Βελτιώνει την υποκείμενη απόδοση του δικτύου του Cardano για να μπορεί να επεξεργάζεται περισσότερες συναλλαγές και να αναπτύσσεται χωρίς πρόβλημα. Αυτή η εποχή εισάγει επίσης τις πλευρικές αλυσίδες, γνωστές ως side chains, οι οποίες είναι ένα μέσο να γίνει scale ένα δίκτυο χρησιμοποιώντας πολλαπλά blockchains.
- Voltaire – Προσθέτει ένα σύστημα ψηφοφορίας και θησαυροφυλακίου για αυτο-συντηρούμενη διακυβέρνηση. Οι χρήστες θα μπορούν να κάνουν stake τα κεφάλαιά τους για να επηρεάσουν τη μελλοντική ανάπτυξη στο δίκτυο και να λάβουν μέρος στις αποφάσεις.
Το Cardano βρίσκεται τώρα στα τελευταία στάδια της εποχής του Shelley. Αυτή η φάση ανάπτυξης πρόσθεσε μια σειρά νέων δυνατοτήτων στο Cardano, όπως ένα πρωτόκολλο Proof-of-Stake γνωστό ως Ouroboros, ένα σχεδιάγραμμα όσον αφορά τα κίνητρα και το delegation που ανταμείβει τους συμμετέχοντες και αρκετά καλύτερη υποστήριξη για τα hardware wallets.
Προσφέροντας ανταμοιβές σε όσους τρέχουν τους πλήρεις κόμβους – δηλαδή συμμετέχοντες στο δίκτυο που κατεβάζουν ολόκληρο το blockchain του Cardano – το Cardano ενθαρρύνει τη συμμετοχή στο δίκτυο και ενθαρρύνει την ανάπτυξη του δικτύου του.
Από την έναρξή του στις 29 Ιουλίου 2020, η εποχή Shelley παρουσίασε δύο σημαντικά hard-forks, το Allegra και το Mary. Το Allegra εισήγαγε έναν μηχανισμό κλειδώματος για τα ADA που επιτρέπει στους χρήστες να κλειδώνουν τα ADA τους ως μια προετοιμασία για την ψηφοφορία εντός της αλυσίδας (η οποία αναμένεται να ξεκινήσει στο Voltaire, το τελικό στάδιο της ανάπτυξης). Το Mary, από την άλλη πλευρά, εισήγαγε την υποστήριξη για τα Cardano’s Native Tokens (CNT). Αυτά τα εγγενή tokens είναι παρόμοια με τα ERC tokens του Ethereum και επιτρέπουν στους χρήστες να δημιουργούν και να αναπτύσσουν τα δικά τους tokens στο blockchain του Cardano, συμπεριλαμβανομένων των Non-Fungible Tokens (NFT).
Πως δουλέυει; #
Ο στόχος του Cardano είναι να είναι η πιο βιώσιμη για το περιβάλλον πλατφόρμα blockchain. Χρησιμοποιεί έναν μοναδικό μηχανισμό συναίνεσης Proof-of-Stake που ονομάζεται Ouroboros, σε αντίθεση με το Proof-of-Work που χρησιμοποιείται σήμερα από το Bitcoin και το Ethereum. (Το Ethereum κινείται επίσης προς το Proof-of-Stake μέσω της αναβάθμισης του στο Ethereum 2.0 όπως έχουμε αναλύσει εδώ).
Το blockchain του Cardano χωρίζεται επίσης σε δύο ξεχωριστά επίπεδα: το Cardano Settlement Layer (CSL) και το Cardano Computing Layer (CCL). Το CSL περιέχει το βιβλίο των λογαριασμών και των υπολοίπων (και είναι εκεί όπου οι συναλλαγές επικυρώνονται από τον μηχανισμό συναίνεσης Ouroboros). Το επίπεδο CCL είναι εκεί όπου εκτελούνται όλοι οι υπολογισμοί για τις εφαρμογές που εκτελούνται στο blockchain του – μέσω των λειτουργιών των smart contracts.
Η ιδέα του χωρισμού του blockchain σε δύο επίπεδα είναι ώστε να βοηθήσει το δίκτυο του Cardano να επεξεργαστεί έως και ένα εκατομμύριο συναλλαγές το δευτερόλεπτο.
Το Cardano επίσης χρησιμοποιεί το δικό του «hard fork συνδυαστή» – ένα σύστημα που συνδυάζει δύο διαφορετικά πρωτόκολλα (όπως το Byron και το Shelley) σε ένα ενιαίο ledger για να εξασφαλίσει μια ομαλή μετάβαση μεταξύ των φάσεων. Ένα πρόβλημα που αντιμετώπισαν οι προγραμματιστές του Cardano με τα hard forks ήταν ότι αφού συμφωνηθεί ένα hard fork, θα εξακολουθούσε να υπάρχει ένα σημαντικό τμήμα της κοινότητας που δεν θα ήθελε να μεταβεί στη νέα έκδοση. Αυτό μπορεί να συμβεί επειδή διαφωνούν με τις αλλαγές ή απλώς επειδή δεν ήθελαν να ασχοληθούν με το να κάνουν την αναβάθμιση. Όπως και να έχει, ο συνδυαστής επιτρέπει στους κόμβους να εκτελούν ταυτόχρονα πολλές εκδόσεις, πράγμα που σημαίνει ότι οι μεταβάσεις είναι απρόσκοπτες και χωρίς τριβές.
Πως δουλεύει το Ouroboros; #
Σε ένα πιο γενικό επίπεδο, το Ouroboros λειτουργεί όπως περιγράφεται παρακάτω. Χωρίζει τον φυσικό χρόνο σε εποχές που αποτελούνται από slots, οι οποίες είναι καθορισμένες χρονικές περίοδοι. Τα slots είναι παρόμοια με τις βάρδιες σε ένα εργοστάσιο. Επί του παρόντος, μια εποχή διαρκεί πέντε ημέρες και ένα slot διαρκεί ένα δευτερόλεπτο, αλλά αυτοί οι αριθμοί είναι διαμορφώσιμοι και μπορούν να αλλάξουν μετά από μια ενημέρωση. Οι εποχές λειτουργούν κυκλικά: όταν τελειώνει η μια, ξεκινάει η άλλη.
Κάθε slot έχει έναν ηγέτη που επιλέγεται από ένα σύστημα τύπου «λαχείου/lottery». Σε αυτό το σύστημα, όσο υψηλότερο είναι το stake ενός χρήστη, τόσο περισσότερες έχει να είναι αυτός που θα κερδίσει το «λαχείο» και θα επιλεχτεί ως ηγέτης. Οι ηγέτες των slots είναι υπεύθυνοι για τις ακόλουθες εργασίες:
- Την επικύρωση και επαλήθευση των συναλλαγών
- Την δημιουργία των blocks συναλλαγών
- Την προσθήκη των νέων blocks στο blockchain του Cardano
Το Ouroboros απαιτεί έναν μικρό αριθμό κατόχων του ADA να είναι συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο ώστε να διατηρείται μια καλή συνδεσιμότητα δικτύου. Για την περαιτέρω μείωση της κατανάλωσης της ενέργειας, ο αλγόριθμος περιέχει την έννοια των stake pools.
Ένα stake pool είναι ένας αξιόπιστος κόμβος σε έναν server που δεσμεύεται να εκτελεί το πρωτόκολλο όλο το 24ωρο, για λογαριασμό των κατόχων του ADA που έχουν κάνει stake σε αυτόν. Τα stake pools είναι οντότητες που κατέχουν το σύνολο των ADA των μεμονομένων μελών που έχουν κάνει stake σε αυτές και είναι υπεύθυνές για την επεξεργασία των συναλλαγών και την παραγωγή των νέων block. Σκεφτείτε το σαν πολλούς μεμονωμένους χρήστες που έχουν μπει σε ομάδες ώστε να κάνουν stake μάζι σαν οντότητες.
Το Ouroboros συλλέγει τις ανταμοιβές από μια εποχή και τα διανέμει μεταξύ των stake pools και των χρηστών που έχουν κάνει stake. Ο καθένας ανταμείβεται με βάση το ποσοστό του μεριδίου που συνέβαλε κατά τη διάρκεια της εποχής, πράγμα που σημαίνει ότι ένα υψηλότερο stake θα λάβει περισσότερες ανταμοιβές.
Οι κάτοχοι των ADA μπορούν να οργανωθούν σε stake pools και να επιλέξουν μερικούς από την οντότητα αυτή για να εκπροσωπήσουν την ομάδα κατά την εκτέλεση του πρωτοκόλλου, διευκολύνοντας τη συμμετοχή και διασφαλίζοντας τη δημιουργία των block ακόμη και αν ορισμένα μέλη είναι εκτός σύνδεσης.
Το κρυπτονόμισμα του Cardano, το ADA #
Το ADA είναι το εγγενές κρυπτονόμισμα της πλατφόρμας του Cardano και που πήρε το όνομά του από την Ada Lovelace, τη μαθηματικό του 19ου αιώνα που συχνά αναφέρεται ως «ο πρώτος προγραμματιστής υπολογιστών στον κόσμο».
Τα ADA τροφοδοτούν την πλατφόρμα του Cardano όπως και τα ETH τροφοδοτούν την πλατφόρμα του Ethereum. Χρησιμοποιούνται για την πληρωμή των χρεώσεων των συναλλαγών και για το staking από τους χρήστες που θέλουν να βοηθήσουν στη διατήρηση της ασφάλειας και της σταθερότητας του δικτύου και κερδίζουν ως αντάλλαγμα ανταμοιβές.
Στο μέλλον, το ADA θα χρησιμοποιηθεί επίσης ως ένα Governance Token, το οποίο θα επιτρέπει στους κατόχους του να ψηφίζουν για τις αλλαγές και τις αναβαθμίσεις στην πλατφόρμα του Cardano.
Το μέλλον του Cardano #
Η λειτουργία των smart contracts έχει προγραμματιστεί να φτάσει στην πλατφόρμα του Cardano πολύ σύντομα. Ένα μεγάλο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση είναι του Alonzo Hard Fork το οποίο είναι η επικείμενη αναβάθμιση του Cardano την οποία έχουμε ήδη αναλύσει. Οι προγραμματιστές έχουν επίσης ανακοινώσει ότι το blockchain θα γίνει συμβατό με τα smart contracts που βασίζονται στο Ethereum αργότερα – ενδεχομένως επιτρέποντάς του να εκτελεί ένα ευρύ φάσμα υφιστάμενων εφαρμογών και επιτρέποντας στους προγραμματιστές να εργάζονται σε projects του Cardano χρησιμοποιώντας τη γνωστή γλώσσα προγραμματισμού Solidity.
Το Cardano σχεδιάζει επίσης να γίνει πλήρως decentralized μέσω της εφαρμογής της διακυβέρνησης από την κοινότητα και ενός αυτοματοποιημένου ταμειακού συστήματος για τη χρηματοδότηση του μέλλοντος του δικτύου.